Sally Rooney – Intermezzo

Hevig intermenselijke relaties

[Recensie]

Even vooraf: de nieuwe Sally Rooney is een vetzak. Een obese boek van 420 pagina’s dat niet letterlijk spoort met de titel ‘intermezzo’, omdat daarvan de definitie is: ‘een kort tussenspel tussen de bedrijven van een toneelstuk’. Maar vooruit, de hoofdrolspelers hebben vluchtige contacten die wel weer intermezzoniaal zijn, hevig en diepgaand bovendien qua seks en relatie. Tot zover het steggelen over de titel, over naar het prachtige verhaal onder de titel Intermezzo.

Sally Rooney

De schrijfstijl zet de lezer vanaf het begin op scherp: Rooney laat de gedachtestroom van twee hoofdpersonen van binnenuit op het papier vloeien. Dat voelt extra vreemd aan omdat de interpunctie gedeeltelijk ontbreekt. Geen aanhalingstekens bijvoorbeeld, zodat de lap tekst zich als een tapijt over de bladzijden uitrolt. Beginnend bij hoofdstuk 1, is dat in de binnenwereld van Peter. Hij is advocaat met op het eerste gezicht een geordend leven. Het tweede gezicht laat echter zien dat flinke rafelranden hem hinderen. Zijn vader is gestorven, een fact of life waar hij maar moeizaam mee kan dealen. En hij is op het vlak van intermenselijke verhoudingen niet zo, laten we zeggen, bekwaam. Bij hoofdstuk 2 springt het perspectief naar Ivan. Hij is schaker en bekijkt hoe in de zaal waar het toernooi vandaag zal plaatsvinden, de tafels tegen elkaar geschoven worden. Ook hier een moeiteloze gedachtestroom vanuit Ivan, die tegen autistisme aanleunt: “Er wordt langzaam een bekend opstelling zichtbaar – een centrale U-vorm van tien tafels en tien stoelen aan de buitenste rand en daaromheen een paar rijen stoelen voor het publiek – maar de manier waarop de mannen deze opstellingbereiken lijkt volkomen lukraak. In zijn eentje in zijn hoek dwalen Ivans gedachten onwillekeurig af naar een manier om, zeg, een toevallige constellatie van een x aantal tafels en stoelen zo efficiënt mogelijk in voornoemde U-vorm te krijgen enzovoort….”

Het verhaal slaat aan op een dieper niveau
Op deze manier haar verhaal opbouwend, dwingt de schrijver de lezer nauwkeurig de zinnen, woorden en zelfs letters te volgen om het verhaal niet kwijt te raken. Je daalt af naar een soort dieper niveau in de gedachten- en gevoelswereld van de personages. Dat heeft als prettig bijeffect dat de lezer zich bijna vanzelf met de personages vereenzelvigt, zodat het verhaal op een dieper niveau aanslaat. Een nadeel van dat ‘schrijven op de millimeter’ is dat de teksten wel een stevig beroep doen op het doorzettingsvermogen van de lezer. Daarbij helpt de afwezige interpunctie niet echt. Gelukkig weegt het talent van Rooney op tegen de ongemakken en beloont het verhaal de doorbijter.

En over dat verhaal gesproken: dat vindt zijn weg na de schaakwedstrijd. Daar beleven we met Ivan zijn bedavonturen met de mooie Margaret, een avontuur dat Ivan met verwondering ondergaat en voortzet. Daarnaast en als tegenwicht worstelt Peter met zijn dubbele relatie met twee vrouwen – twee volkomen verschillende vrouwen. Mooie taal alweer, zeker geen blad voor de mond, fijne emoties en voorttobbend verdergaan met het leven. Het is de oude Reve in een moderne setting vol intermenselijke relaties, dit intermezzo.

—

ISBN: 9789026368011

Sterren: ***

Uitgeverij: AmboAnthos

Ook verschenen op Bazarow