Charlie Mackesy – De jongen, de mol, de vos en het paard

/in

Zwakker dan Winnie de Poeh maar niet kwaad

Wanneer spreken we van een impulsaankoop? Als in een stationshal links en rechts verse croissants onweerstaanbaar liggen te zijn? Als je een extra eindejaarsalaris gestort kreeg en je koopt een nieuwe tv, net te breed voor je muur? Of als je een boek in handen hebt in vriendelijk beige met oogstrelende gekalligrafeerde letters en  verleidelijke tekeningen?

Zo’n charme-effect straalt dit schattige boek van Mackesy volop uit. De argeloze boekenzoeker die het omslag ziet, zal het boek in handen willen houden om te kijken of de inhoud ook zo mooi getekend is (ja, maar met veel gedeeltelijke herhalingen), en of de tekst net zo troostrijk is als de quotes op de achterflap beloven (soms wel, vaker niet). Maar ja, het boek oppakken is al bijna kopen dus probeer het dan maar weer zonder schuldgevoel weg te leggen.

We hebben het over een bestseller dus, zoals de drukgeschiedenis van deze Nederlandse versie achterin het boek laat zien. In maart 2020 gelanceerd door Kok Boekencentrum Uitgevers, bereikt het in november 2020 al de twaalfde druk. Wat maakt dit boek zo populair?

Dat zal de winnende combi zijn van mooie uitvoering (stevige bladzijden, A5 formaat), arty tekeningen, het verhaal van de zoektocht van de jongen en de diepzinnig aandoende teksten. Om te beginnen, de uitvoering. Daar valt niks op af te dingen. Het is een lekker stevig brok papier dat prettig in de hand ligt. De stevige bladzijden geven een goede ‘bite’.

Ook de tekeningen zijn in hun eenvoud en artistiekerige half afgemaakte cirkeltjes kunstzinnig en leuk om naar te kijken. Conform de titel zien we een jongen, mol, vos en paard in wisselende bezetting. Fraai gedaan. De tekst loopt met de plaatjes mee en geeft de gedachten van de personages weer. Zoals op een willekeurig opengeslagen bladzijde middenin, bij een tekening van de jongen op de rug van het paard, van achteren getekend:

“’Wat is het moedigste dat je ooit hebt gezegd?’ vroeg de jongen.

‘Help’, antwoordde het paard.

‘Wanneer was jij op je allersterkst?’ vroeg de jongen.

‘Toen ik mijn zwakte durfde te laten zien.’

‘Om hulp vragen betekent niet dat je opgeeft,’ zei het paard.

‘Het betekent dat je weigert op te geven.’”

Die teksten zijn het minst geslaagde deel van het boek. In het beste geval zijn ze spits, in het slechtste geval obligaat. Al te vaak gaan ze niet verder dan tegeltjeswijsheid en oppervlakkige beschouwing. Vergeleken met boeken als Winnie de Poeh of Le Petit Prince die wel wezenlijke zaken te melden hebben, komt deze uitgave niet verder dan een charmante tijdspassering. Dat is niet erg, een leuk bladerboek om de tijd te passeren is ook een prima cadeau.

Sterren: ***

ISBN: 9789026623844

Uitgeverij: KokBoekencentrum

Ook verschenen op De Leesclub van Alles 

Dag Solstad – Roman 11, boek 18

/in

Droogkomisch relaas van een te rustig leven 

Dag Solstad is een Noorse schrijver die weliswaar niet in net zulke enorme aantallen verkoopt als de nieuwe Hendrik Groen, maar toch zijn sporen verdiend heeft. Ondanks de totaal misleidende titel is dit deel 1 van zijn trilogie over Bjørn Hansen, een bijna nonchalant geschreven geschiedenis van een doodnormale man. Klinkt dat saai? Ja, maar dat is het niet. Na dit eerste deel kunnen de delen 2 en 3 niet snel genoeg van de drukpers rollen.

How come? Nou, je hebt de stijl, die woestijndroog is. Dan de humor, waar de tekst mee doorspekt is. En tenslotte het absurdistische, dat door het verhaal heen schemert. Die drie elementen worden door meer schrijvers gemixt, gebruikt en soms misbruikt, maar Solstad voegt ze op onnavolgbaar achteloze wijze samen.

Het verhaal gaat over Bjørn Hansen, ‘de belastinginspecteur uit een provinciestadje in de buurt van Oslo’. In dat provinciestadje is hij achttien jaar geleden ingetrokken bij zijn minnares, met achterlating van zijn vrouw en tweejarige zoon. Toen was dat leuk, maar nu gaat zijn leven hem tegenstaan, het lijkt onbeduidend, zit hem dwars, hij wil meer.

Solstad zet het allemaal neer met prachtige kalme humor, waardoor de tekst een diepere laag krijgt. De arme Bjørn ziet intussen zijn leven aan zich voorbijglijden en gaat op zoek naar zingeving. Dat is moeilijk te vinden omdat het leven per definitie zinloos is, en dus doolt hij rond, zoekend en niet vindend.

Die stijl, dat verhaal en de diepere laag maken deze roman tot een interessante leeservaring. De gevolgen van de keuzes die Bjørn maakt, komen hem achterna en hij realiseert zich wat hij heeft gedaan: van zijn impulsieve afscheid van vrouw en zoon tot zijn huidige, weinig opwindende leven als belastinginspecteur. De leegheid van dat huidige leven gaat hem om de nek hangen als een molensteen. Dan daagt het lumineuze plan: misschien is het beter om niet de pijn en diepte van dat echte leven te ervaren, maar er een toneelstuk van te maken. Goed idee.

Ware het niet dat zijn zoon Peter die hij lang niet gezien heeft, het plan opvat om langs te komen. Dat verstoort zijn vlekkeloze toneelstuk behoorlijk. Door de generatiekloof en Peters afwijkende mores, en Peters onderhuidse afwijzing van Bjørns leven. Solstad gaat hier verrukkelijk los:

“Daarom ervoer Bjørn Hansen Peters arrogante uitspraak dat hij zondags iets anders te doen had als een afwijzing, niet zozeer van Herman Busk maar van hemzelf en dat in het bijzijn van Herman Busk, zijn vriend die op die manier moest horen dat zijn zoon weigerde zijn plicht als zoon op zich te nemen zelfs al woonde hij op kamers in het huis van zijn vader.

Het voelde zo onnodig. Waarom gunde hij zijn eigen vader dat plezier niet? Om samen met zijn eigen zoon bij Berit en Herman Busk te gaan eten, al was het maar één keer…”

Solstads laconieke stijl raakt aan vele hoeken en gaten van de menselijke emoties die hij op een lichte, goed leesbare manier voor het voetlicht brengt. Voor eenieder herkenbaar en leerzaam, ook. Een prachtboek dat het verdient gelezen te worden.

Sterren: ****

ISBN: 9789463810180

Uitgeverij: Podium

Ook verschenen op De Leesclub van Alles 

 

Catarina Sobral – Onmogelijk

/in

Alles wat je nooit wist over het heelal – bladeren maar!

De geschiedenis van het heelal in één boek stoppen, dat enorme heelal dat al miljoenen jaren bestaat? Die intens donkere ruimte om ons heen, groter dan een mensenbrein zich kan voorstellen, waarin wij aardlingen minder dan stofkorrels zijn, die onvoorstelbare nietsheid allemaal op papier zetten? Onmogelijk.

O ja? Zeg dat rare woord maar niet tegen Catarina Sobral. Want zij gaat tomeloos aan de slag om te laten zien dat het wel degelijk kan, het heelal in één boek proppen. En kijk, ze produceert een fraai prentenboek waar ze op de achterkant zegt:

“… maar het is gelukt! Laat je meevoeren op een tijdreis door ons wonderbaarlijke universum, van de oerknal tot het ontstaan van de mens.”

De kleur is alvast nogal ehm helder. Dat is geel, heel erg uitgeknepencitroen geel. Er staan tekeningen voorop, van een komeet, een zonachtig ding, mensen met een vergrootglas en telescopen. Het zijn wat onbeholpen tekeningen, alsof ze door een jong kind gemaakt zijn, maar vrolijk zijn ze wel.

Bladeren dan – whop. Wat een drukte. Twee bladzijden vol meer onbeholpen tekeningen, een boom, een muis, een walvis, een bal, een man scheefhangend in een stoel en een vrouw daarnaast, die in een tekstballon zegt: “ALLES begon toen ALLES op dezelfde plek was.”

De verbanden leggende lezer weet dan al dat dit over de oerknal gaat en jazeker, die nog behoorlijk gecompliceerde theorie wordt in de volgende bladzijden uit de doeken gedaan. Stap voor stap, in begrijpelijke blokjes informatie, met de tekeningen die het visuele aspect verzorgen.

Die tekeningen in dit ogentergend gele boek zijn wat deze lezer betreft iets té vereenvoudigd.  Door de uitdrukkelijke simpelheid hebben ze niet altijd de duidelijkheid die zou moeten hebben: de kleine lezertjes moeten het snappen.

Een ander punt is dat het heelal hier uitgelegd wordt vanuit de oerknal-theorie. Prima, maar dat is slechts één uitleg. Er is nog een religieuze, een antieke, een esoterische, een complotttheorie en een onbegrijpelijke uitleg die allemaal evenveel recht van spreken hebben maar die je niet uit moet sluiten. Het jonge volkje dat dit prentenboek leest, heeft recht op die genuanceerde mening maar allez, laten we dit zien als een uitgangspunt.

Afgezien van dit gemuggenzift is het gewoon een leuk, lollig en leerzaam (en geel, hadden we dat al genoemd?) prentenboek. De kleintjes kunnen er fijn in bladeren, van de tekeningen genieten, en – later – de wetenschappelijke uitleg vergelijken met de andere uitleggen. Mooi boek, goed voor uren bladerplezier.

Sterren: ***

ISBN: 9789492986245

Uitgeverij: Boycott

Ook verschenen op De Leesclub van Alles