Jaap Krol – De hond die overstak

Kleine ongepolijste tragedies

Jaap Krol heeft geen hobby’s. Wel schrijft hij verhalen, columns en recensies in verschillende periodieken en is hij tentoonstellingsredacteur. Tien door hem geschreven verhalen zijn gebundeld in een uitgave van De Kleine Uil in een netjes verzorgd, afgetraind boekwerkje.  

‘Goodbye, goodbye!’ is het eerste verhaal en dat is meteen het beste. Dat wil niet zeggen dat de andere slecht zijn, maar gewoon eh.. minder dan deze. Het verhaal is sterk gecondenseerd, beslaat slechts vier bladzijden, dat zouden meer schrijvers moeten doen. Krol verstaat de kunst van het onderhuids vertellen. Hij zet dit verhaal neer zonder grote kunstgrepen, woorden of daden, in simpele scènes, plaatsvindend op een klein oppervlak en in een korte tijd. Enorme scheldpartijen komen ook zijn tekstverwerker niet uit. En toch dondert en bliksemt het dat het een aard heeft. Watskeburt?

Pa gaat dochter en vriendin met hun niet onaanzienlijke hoeveelheid bagage, wegbrengen. De dames gaan op een eiland vakantie vieren. Tot zover alles rustig aan het front. Pa rijdt de auto voor: de kleinste auto van de twee die hij en zijn vrouw bezitten. Hij heeft gezegd dat zij de grote maar moet nemen en dat heeft ze gedaan omdat het haar niet interesseert in welke auto ze rijdt. Dit op het oog onnozele feit is de bom onder het verhaal. De dochters hebben namelijk zoveel bagage dat die met geen mogelijkheid in de kleine auto past. En papa had het kunnen weten, erger nog: hij wist het.

Maar vader voelt de levensjaren op zijn schouders drukken. Zijn dochter en haar vriendin zijn hem ontgroeid. Het lijkt wel of hij er simpelweg niet meer toe doet. O nee? Dat zullen we nog weleens zien.

“De meisjes stonden langs de oprit en typten driftig hun urgente berichten. Langzaam reed hij achteruit, beseffend dat achteruitrijden ooit een kwestie was van éérst de oprit vrijmaken van driewielers en stepjes, daarna de kinderen wegsturen. Nu keek zijn dochter even op, met een blik van jij-maakt-me-niets, waarna hij de koffers, plunjezak, stoelen, slaapzakken en hangmat langzaam passeerde.”

Dat dit niet goed afloopt, is te evident om hier verder te benadrukken, maar een mooi beeld van ouder slash overbodiger worden is dit zeker.

De andere verhalen zijn anders van aard. Sommige maken de indruk in één sessie op papier geslingerd en zonder verdere redactie in dit boek doorgedrukt te zijn. Ze doen wat gehaast aan, overhaast wellicht, en maken niet dezelfde solide indruk als een beter geslaagd verhaal als Het bezoek van de burgemeester.

Hierin volgen we een burgemeester die bezoekjes aflegt maar eigenlijk op het gemeentehuis zou moeten zijn. Voortdurend wordt hij gebeld. Als hij eindelijk opneemt blijkt dat de gemeentesecretaris te zijn, die ten eerste wil weten waar hij nondeju is terwijl hij op het gemeentehuis verwacht wordt, en ten tweede de kwestie van de tankpas wil bespreken. Lang verhaal kort: er is een verdenking gaande. En de burgemeester heeft geen blanco geweten.

Het titelverhaal van de overstekende hond laten we bij wijze van uitzondering onbesproken. Zo kan de lezer het oordeel over genoemde hond geheel zelf vormen, en daarna zonder twijfel doorpakken met de rest van deze wranggrappige bundel

Sterren: **

ISBN: 9789493170209

Uitgeverij: Kleine Uil

Ook verschenen op De Leesclub van Alles 

 

Tam & Wild

Tam & Wild

Ouders, verzorgers, oppassers, kleuterleiders, juffen en meesters, grootouders, pleegouders, picture this.

Een peuter.
Een rusteloze peuter.

Zo één die de hele dag om zich heen grijpt met naar nieuwe objecten zoekende knuistjes. Onverzadigbaar Nieuwe Dingen ontdekken.
U weet hoe moeilijk het is om dat grut de goeie Nieuwe Dingen aan te reiken.
Een kartonboekje, zou dat niet ideaal zijn?

Voordelen: het kan gebruikt worden als substituut-bijtring, alternatieve hamer (niet op broertjes of zusjes), een curlingschijf over de vloer, een soort lego om met soortgelijke kartonboeken een toren van Babel te bouwen of gewoon om in te bladeren. Stevig genoeg om de losbandige manier waarop peuters met voorwerpen omgaan, te overleven.

De dreumes zal aangenaam verrast worden door de lieftallige tekeningen. Die geven het originele thema vorm dat de titel al voorfluistert: we zien dieren in hun tamme, en in hun wilde verschijningsvorm. Kanarie-Zwaluw bijvoorbeeld, of Pony-Zebra. Herkenbaar getekend, in aaibare kleuren. Op elke openslaande bladzijde staat links de tamme en rechts de wilde variant van het dier.

Zo kan de kleine Freek Vonk zien dat de slapende kat ook een roofdier als tegenhanger heeft: de panter. De kleintjes kunnen de dieren vergelijken, aanwijzen en eindeloos bladeren, zoals kinderen van die leeftijd doen. Het is een welkome en vooral stille afwisseling van Paw Patrol, het kind is lekker educatief bezig en u kunt eindelijk die kop thee opdrinken.

Sterren: ***

ISBN: 9789492986184

Uitgeverij: Boycott

Ook verschenen op De Leesclub van Alles 

 

Tosca Menten – Dummie de Mummie 0

De prequel komt uit de wikkels

Uitermate succesvol is hij, de ‘Dummie de mummie’-reeks. Elf delen zijn er inmiddels en ze verkopen beter dan schepijs op een hete dag, sterker nog: drie ervan zijn verfilmd. Er is één probleem: de serie begint met nummer 1. Dat kan natuurlijk niet. Hoe weten we bijvoorbeeld waarom de jonge prins Darwishi opeens koning moest worden? En vond hij dat wel leuk, of zou hij liever gaan zwemmen in de Nijl? Raadsels voor alle lezertjes van de reeks.

Die kunnen vanaf nu weer rustig gaan slapen. Tosca Menten heeft het 0-deel van Dummie geschreven. In vaktermen heet die de ‘prequel’, als in de voorloper van de ‘sequel’, de serie. In zo’n ‘prequel’ legt de schrijver uit wat er gebeurd is vóór al die andere delen en maakt zo het profiel van de hoofdpersoon completer.

Het is wel lastig om pas later dat eerste deel te schrijven, als er al veel andere delen uitgekomen zijn. De schrijver moet verzinnen hoe het leven van de hoofdpersoon eruit ziet vóórdat hij al die andere avonturen beleeft, en dat moet kloppen. Ook in alle andere delen

Bij dit deel 0 heeft de schrijfster haar huiswerk goed gedaan. Darwishi is de zoon van de koning en heeft daarom een luizenleventje. Hij kan zwemmen in de Nijl en spelen met Noezi, zijn beste vriend, en dat doet hij dan ook volop. Alleen: zijn opa gaat dood, en Darwishi’s vader volgt hem op. Darwishi moet allerlei (meestal saaie) dingen gaan leren omdat hij ooit, later zelf koning wordt. Dat is niet zijn favoriete hobby. Dus verzint hij samen met Noezi een plan om dat leren zo lang mogelijk uit te stellen. Maar natuurlijk loopt het heel anders, erg fout ook.

Het verhaal zit uitstekend in elkaar. De schrijfster schildert met woorden prachtige beelden van de nederzetting Mennoefre, waar de jongens Darwishi en Noezi op een ezel afdalen naar de oevers van de Nijl. Dat is al meteen de intro tot het grootste probleem: de Nijl dreigt droog te vallen:

“De rivier was smal en de akkers lagen er verdord bij. De laatste overstroming was alweer een jaar geleden en het graan was allang van de velden. Het land scheurde van de droogte en iedereen wachtte tot de goden het water lieten terugkeren.

‘De Nijl is veel smaller dan vorig jaar,’ zei Noezi. ‘Straks komt het water nooit meer terug. Dan kunnen we ook nooit meer wemmen. Gaan we dan verhuizen?’

‘Ik niet. ik blijf altijd in het paleis wonen,’ zei Darwishi. ‘Het water komt heus wel. De priesters offeren iedere dag.’”

Meer problemen volgen al snel. Bij het zwemmen in de Nijl komt Darwishi wel erg dichtbij een nijlpaard, en iedereen weet: die dieren zijn gevaarlijk. Later gaan de jongens nog gevaarlijkere dingen doen, zoals goud halen in de mijnen. Bijna in elk hoofdstuk laat Menten de jongen obstakels – eigenlijk zichzelf – overwinnen, en ze worden er steeds sterker van. Dat is handig voor de jonge Darwishi, want hij groeit zover dat hij best koning zou kunnen worden.

Goede inhoud, in een verhaal dat zo goed doorloopt dat geen lezer zich een seconde verveelt. Complimenten voor Tosca Menten die deze hele reeks heeft opgezet en heel veel lezers tevreden houdt. Lezers die ongetwijfeld niet kunnen wachten om aan dit nuldeel te beginnen.

Sterren: ***

ISBN: 9789000373925

Uitgeverij: van Goor 

Ook verschenen op De Leesclub van Alles 

 

Karin Slaughter – Verzwegen

 

Karin Slaughter – Verzwegen

Rauwer dan de werkelijkheid      

De twintig jaren die Slaughter al thrillers aflevert, hebben geen sleets effect op haar schrijfstijl. Integendeel: ook in deze nieuwe ‘Verzwegen’ zijn de zinnen soepel en doet ze merkbaar haar best om niet in maniertjes te vervallen. Ze gebruikt de inmiddels haar handelsmerk geworden standaardcombinatie van humor, gruwel en erg expliciete taal die goed werkt.

De proloog is hier belangrijk, omdat daar één van de twee lijnen (die in het verleden) begint waarlangs het speurdersduo (in het heden) op pad gaat. Die proloog begint ruig: studente Beckey Caterino vindt na een doorgehaalde studienacht geen eten meer in haar studentenkot omdat haar twee medebewoonsters alles hebben opgeschranst. Bovendien ligt Kayleigh in bed met het vriendje van haar vriendin.

Volgt een typische Slaughter-scène:

“’Niet tegen Nessa zeggen!’ Nog steeds in haar blootje kwam Kayleigh achter haar aan rennen. ‘Het stelde niks voor Beck. We hadden iets gedronken en … ‘

Elk verhaal dat die wijven vertelden begon met dezelfde vijf woorden. Toen Vanessa betrapt was terwijl ze Deneshia’s vriendje pijpte. Toen Kayleighs broer per ongeluk in de kast had gepist. Toen Deneshia Beckeys ondergoed had ‘geleend’. Ze waren altijd dronken of stoned, aan het rondneuken of elkaar aan het besodemieteren, want dit was geen studentenhuis, dit was Big Brother, waaruit niemand werd weggestuurd en waar iedereen gonorroe kreeg.”

Gezellige sfeertekening en lekker rauw. Het is haast jammer dat Becky Caterino een paar uur later, als ze gaat hardlopen in het bos, van achteren een hamer in haar hoofd geplant krijgt. Die aanval leidt wel weer tot actie in de huidige tijd, wanneer Will Trent en Sara Linton in een gevangenis een tip krijgen van een pedofiele inmate. De man beweert dat er nog steeds moorden worden gepleegd (op vrouwen) op exact dezelfde manier als toen (zie proloog). Dat is wonderlijk want de dader van die oude aanval is berecht en opgesloten. Tijd voor het dynamische duo om de waarheid boven tafel te krijgen. En snel, want de zandloper loopt leeg in hun nadeel: een aanslag op het volgende slachtoffer zal immers niet lang op zich laten wachten…

Aan de hand van de meestervertelster hinkstappen we tussen het verleden en heden heen en weer. Ze heeft het verhaal goed onder controle en stuurt de lezer bekwaam zijsporen op, zodat het raadsel van de dader tot op het eind bewaard blijft. In de tussentijd verveelt ze de lezer niet met langdradige subteksten maar zet ook op het conversatieniveau lekker weglezende dialogen neer. Hier nog eentje, omdat het zo goed is – Sara heeft ruzie gehad met Will en zit in een emotioneel dipje. Ze heeft haar zus Tess aan de lijn en er ontspint zich tussen de twee dames een adviserende conversatie:

“’Echt wel.’ Sara kreeg het ergste nauwelijks over haar lippen. ‘Ik weet niet hoe ik dit goed moet maken.’

‘Je zult het gewoon moeten uitzitten,’ zei Tessa, ‘Tijd is het beste medicijn.’

Weer een wijze raad van hun moeder.

‘Of je koopt iets bij IKEA,’ zei Tess, ‘en doet alsof je het niet in elkaar kunt zetten.’

‘Dat werkt vast niet.’…

‘Zou een handjob werken?’

‘Nee.’

‘Pijpen?’

‘Was dat maar zo.’

‘Rimmen?’

‘Hoe ging je sollicitatie bij de verloskundige vanochtend?’

‘Mwah,’ zei Tessa.”

De binnenwereld van vrouwen, dat is waar Slaughter zo goed over schrijft. Of zoals ze zelf in haar nawoord aan haar lezers zegt: ‘Jullie hebben vast niet door dat ik stiekem liefdesverhalen aan het schrijven ben. Spijkerharde, gewelddadige liefdesverhalen, maar toch…’

 

Sterren ***

ISBN 9789402705515

Uitgeverij Harper Collins

Ook verschenen op De Leesclub van Alles

Lynda Mullaly Hunt – Vis in een boom

 

Lynda Mullaly Hunt – Vis in een boom

Sterk jeugdverhaal met belangrijk thema

Ally heeft een probleem. Of liever: de wereld heeft een probleem met Ally. De wereld wil dat ze allerlei dingen doet die ze niet kan. Zoals op school. Daar moet ze een bladzijde vol schrijven over zichzelf, of een spreekbeurt houden. Als juffrouw Hall dat aan haar vraagt, blokkeert ze finaal. Als de juf aandringt, doet ze dingen die ze zelf niet wil, zoals krassen op het tafelblad. Juf boos, Ally weer bij de directeur.

Dat is het verhaal van haar leven. Het is nu eenmaal zo dat ze niet spoort met ‘normale’ mensen, zoals die keer wanneer juffrouw Hall een babyshower geeft, ze aankomt met in haar ogen een prachtige kaart. Juf boos. Shay en Jessica, de vervelendste meiden in haar klas, lachen hardop en Shay zegt: “Elke keer als Ally Nickelson iets doet wordt de wereld dommer.”

Juf neemt haar apart, ze is verdrietig en vraagt: “Waarom geef je mij een condoleancekaart?” Ally verschrompelt. Ze heeft alleen de mooie gele bloemen gezien, ze kon niet lezen wat er boven stond. Ze denkt: “Hoe ik ook heb geploeterd, gewerkt en gehoopt, lezen is voor mij nog steeds: proberen iets begrijpelijks te maken van een blik alfabetsoep waarvan de inhoud op mijn bord is gedumpt. Ik weet gewoon niet hoe anderen dat doen.”

Het gaat van kwaad tot erger met de dyslectische Ally. Ze wordt steeds meer gepest en doet steeds meer dingen fout. Ze wordt ook steeds onzekerder op school, wil eigenlijk niet meer de klas in gaan. Net als ze denkt dat het niet slechter kan, krijgt ze een nieuwe meester. Kan het erger? Maar het valt mee, dit is een meester die haar begrijpt. Zo wordt schoolgaan, leren en ja ook lezen, gewoon leuk.

Schrijfster Lynda Mullaly Hunt vertelt in het nawoord dat ze zelf model stond voor Ally – ook zij had het moeilijk op school. Toen ze in de klas kwam bij meester Christy, veranderde dat. Hij liet haar naar zichzelf kijken en liet haar beseffen dat ze niet slechter was dan andere kinderen, alleen anders. En dat ook zij haar sterke punten had. Toen ze die ging ontwikkelen, kon ze verder in het leven.

Een succesverhaal, zoals dat heet, en het werd een nog veel groter succesverhaal nadat Lynda het opschreef. Haar boek werd een bestseller in Amerika en werd in meer dan twintig landen vertaald. Terecht, want het verhaal spreekt erg tot de verbeelding, is behendig verteld en heeft een happy end. Het enige minpuntje aan deze blinkende geschiedenis is trouwens dat té happy end. Naar het einde toe lost Ally alle problemen, ook die van haar vrienden die ze is tegengekomen, naadloos op. Beetje ongeloofwaardig. Maar dat vergeven we de auteur omdat de rest van het verhaal zo goed geschreven is.

En hoe zit het met die vis in een boom? Dat is een citaat van ene Albert Einstein: “Iedereen is goed in iets, op zijn eigen manier. Maar als je een vis in een boom laat klimmen en hem daarop beoordeelt, zal hij zijn hele leven denken dat hij dom is.”

Sterren ****

ISBN 9789025114633

Uitgeverij Holland

Ook verschenen op De Leesclub van Alles