Annejet van der Zijl – Sonny Boy

Verkoopkraker als leesbevordering

Annejet van der Zijl schreef Sonny Boy alweer 60 drukken geleden, zo lezen we in deze gloednieuw gedrukte versie. Inderdaad, opnieuw gedrukt om een verse groep lezers te bereiken. Maar niet alleen dat. Samen met Hebban en CPNB worden lezers aangespoord om over de problematiek in dat boek in gesprek te gaan.

Voor degenen die het boek nog niet kennen: het is een kwalitatief excellent in elkaar gezet verhaal, of beter: drama. De hoofdpersonen zijn Rika en Waldemar. Die twee worden verliefd op elkaar, alleen heeft Rika vier kinderen. En ze is bij haar man is weggegaan. Een extra complicatie: Waldemar is een donkere man, ook wel neger genoemd. Rika krijgt een kind van haar zwarte lover: Waldy, sindsdien beter bekend als Sonny Boy. In de tijd dat dit speelt, is een zwarte lover not done, zacht gezegd.

Een heleboel verwikkelingen later beheren Rika en Sonny een pension in Nederland. Ze ontkomen niet aan de ellende van de tweede Wereldoorlog, maar dragen hun steentje bij door onderduikers in hun pension op te nemen. Joodse onderduikers. Dat gaat mis. Iemand verraadt ze en een langdurige tocht begint, waarbij ze elkaar langzaam uit het oog verliezen. Spanning en verraad dus, maar ook liefde en discriminatie.

 —

Gratis ophalen in de bibliotheek

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt gelijk iets om over te praten! Daarom lezen we in november 2023 met heel Nederland Sonny Boy van Annejet van der Zijl. Tijdens deze maand organiseren Hebban, de grootste leescommunity van Nederland, en diverse bibliotheken leuke activiteiten rond dit boek. Lees jij mee?

Je haalt Sonny Boy vanaf 1 november gratis op in de bibliotheek. Ook als je nog geen lid bent! Meer informatie vind je hier

ISBN: 9789059657205

Sterren: ***

Uitgeverij: CPNB

 

Annet Huizing – Het Pungelhuis

 

Een pijnlijk mysterie

[Recensie]

Dit jeugdboek start al beter dan 90% van de andere jeugdboeken: namelijk met de titel. Want wat IS een Pungelhuis? Het klinkt leuk, pungel, verwijst naar pingel misschien, of pingelen. Maar wat het echt betekent kom je pas te weten als je een heel eind in het boek aan het lezen bent. En het is een spannend boek ook nog.

We horen alles via Ole, die met zijn vader in een huis leeft. Zijn vader die nooit en nooit iets wil vertellen over zijn verleden. Klein puntje: hij is boos op opa. Heel erg boos op opa. Die Ole ook nog nooit heeft gezien. En waar Ole al veel vragen over heeft gesteld, maar nooit antwoord gekregen. Maar daar komt verandering in.

Op een dag keert Ole namelijk met z’n vader terug naar opa’s huis. Dat ligt in de bossen van Brabant, vlak bij de grens met België. Daar was het in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw een complete oorlog tussen botersmokkelaars en commiezen. Langzaam maar zeker ontdekt Ole waarom zijn vader nooit over het mysterie van zijn opa wilde praten.

Een retespannend verhaal, slim verteld vanuit de belevingswereld van Ole, die langzaam maar zeker de waarheid te weten komt over het niet zo fijne verleden van zijn vader. En zijn avontuurlijke opa.

En het mooiste? Het is gratis. Als je in groep 7 en 8, en als vmbo-leerling in jaar 1 en 2 zit, kun je dit boek in november 2023 gratis ophalen, zie hieronder.

Heel Nederland Leest Junior

De CPNB heeft in 2023 voor de jeugd in groep 7 en 8 en vmbo-leerlingen in jaar 1 en 2 een gratis boek laten drukken. Dat is Het Pungelhuis van Annet Huizing.

Onder het motto ‘Eén boek, één klas’ gaan leerlingen het gesprek aan over dit boek dat zij samen lezen.

Gratis ophalen bij boekhandel en bibliotheek

Je kunt ‘Het Pungelhuis’ van Annet Huizing in een speciale gratis editie ophalen bij je school, bij de boekhandel bij jou in de buurt, of bij de bibliotheek. De actie loopt van 1 t/m 30 november 2023.

Meer informatie vind je hier

ISBN: 978905965742

Sterren: ****

Uitgeverij: CPNB

Bam! Ik lees – Fred Diks & Donna Kroese

 

Een boel boek 

Kinderproof, dat is het eerste wat opvalt aan dit boekje. De voor- en achterkaft is van stevig bijt- en smijtbestendig karton. Ook de bladzijden in het boek zijn gemaakt van dikker papier dan gewone boeken, wat de levensduur ten goede komt. 

De tekeningen zijn simpel maar doeltreffend. Ze sluiten door hun thematiek en beweeglijkheid goed aan op de gedachtewereld van de doelgroep.

Halverwege het boek vinden we deze sterke tekst:

“Gamen is leuk

Gamen met een ander is leuk.

Waarom?

Je maakt vrienden.

En werkt samen.

Je hebt plezier.

En leert goed denken. 

Je beslist snel.

Vaak heel snel.

Het voelt fijn als je wint.

Maar soms verlies je.

Dat moet je ook leren.”

Een prima devies, want inderdaad, je kunt winnen. Je hoopt zelfs te winnen, maar soms lukt dat niet, dan verlies je.  

Het plaatje onder de tekst zegt alles: een jochie beent boos, met grote stappen, nors kijkend, weg. Hij moet nog leren dat verliezen een beetje pijn doet. 

De teksten zijn qua taalniveau (het boek geeft 6+ aan) soms een beetje kort door de bocht maar over het algemeen goed te behappen. De inhoud is prima want heel divers. Het boek bespreekt frank en vrij de voor- en nadelen van gamen. Zoals de vraag of gamen slecht is. En waarom een gehandicapt kind soms ook gewoon kan gamen. 

Een boel boek voor een schappelijke prijs. 

ISBN: 9789021475912

Sterren: ***

Uitgeverij: Volt

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow 

Jon Fosse – Een schitterend wit

Jon Fosse – Een schitterend wit

Op weg naar het einde

Vaak komt de jaarlijkse Literatuur Nobelprijs in een verrassende hoek van de schrijverswereld terecht. Dat is in 2023 niet het geval. De Noorse schrijver Jon Fosse is dit jaar de uitverkorene en onbekend is hij bepaald niet.

Sterker, de man staat al jaren op de lijst van Nobel-genomineerden en heeft een groot oeuvre opgebouwd. Hij schrijft boeken en toneelteksten: zijn meer dan twintig toneelstukken zijn geliefd en worden over de hele wereld gespeeld.

Bekende titels van hem zijn de ‘Septologie’-reeks, en ‘Melancholia 1& 2’, waarin eenzaamheid, de ruige Noorse natuur en vaak een min of meer labiele hoofdpersoon de ingrediënten zijn. Wij hadden het geluk dat bij zijn Nederlandse uitgeverij Oever tegelijk met de Nobelprijs-toekenning een vertaling van Fosse’s nieuwste boek uitkwam: ‘Een schitterend wit’.

Het is een op het eerste gezicht zeer simpel verhaal. Een man rijdt in zijn auto een landweg op, die alsmaar dieper een enorm bos ingaat. De man hoopt ergens uit te komen, maar de weg wordt smaller, de bomen om hem heen veelvuldiger en de vallende sneeuw alsmaar dichter. Dan gaat de landweg ietwat omhoog, de man geeft gas, de auto ploegt zich door het zand … en strandt in een berg sneeuw/zand.

Wat nu? Hij herinnert zich een kleine zijweg, een paar honderd meter geleden, die naar links afboog en naar een huis leek te leiden. Als hij daar eens heen liep? Alles zag er doods en verlaten uit, maar misschien kan hij daar wel iemand met een tractor vinden die de auto kan lostrekken.

Hij vindt iets heel anders. De lezer krijgt die ontmoeting in een warrige, licht paniekerige, heftig geëmotioneerde gedachtenstroom van de man te lezen in de typische Fosse-stijl:

… En ik sta daar naar mijn voeten te kijken, daar bloot in de sneeuw, nee, dit begrijp ik niet, denk ik, want ik heb toch zeker mijn schoenen niet uitgetrokken, zo koud als het is, maar er is zo veel wat ik niet begrijp, waarom ik bijvoorbeeld diep in dit bos ben. Waarom ben ik uit de auto gestapt en dit bos ingelopen, nee, dat is niet te begrijpen, ook dat niet en ik hoor mijn moeder weer zeggen dat ik nu moet komen, ik mag niet, kan niet, daar bij die steen blijven staan, zegt ze en ik doe een stap naar voren en dan nog één en dan reikt de man in het zwarte pak mij de hand, hij strekt zijn hand naar mij uit en ik kijk hem aan, maar ik zie geen gezicht, het is alsof hij geen gezicht heeft, alleen een leegte waar zijn gezicht zou moeten zijn, en ik pak zijn uitgestrekte hand, en dan merk ik dat ik binnen in dat schitterend witte licht ben dat nu bijna een stralende nevel lijkt, maar zacht in zeke­re zin, en niets is helder, ja, toch wel, het is alsof ik me in een helderheid bevind, op een of andere manier doe ik dat, en dan zet de man in het zwar­te pak zich langzaam in beweging, en het is alsof hij het bos uit loopt…”

Koortsig en ongericht: dat is de gemoedstoestand van de hoofdpersoon. Vastgelopen in de sneeuw en onderweg naar Nergenshuizen, waar vreemde figuren opduiken. Is hij onderweg naar een happy end? We weten het niet, maar vermoeden van alles. Fosse handhaaft zijn stijl ook in dit boek, met een onderwerp dat wat hoger in de abstractie ligt. Prachtverhaal.

ISBN: 9789493290624

Sterren: ****

Uitgeverij: Oevers

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow 

Lauren Asher – Tussen de regels

Een pretpark vol nietsverhullende seks

Het is voor mij, oudere jongere, alweer enige tijd geleden dat ik een Young Adult boek las. Nieuwsgierig pakte ik dus het boek, bekeek de omslag met een soort sprookjespaleis (Disney?) erop, en begon te lezen.

Zonder waarschuwing rolde er een fantasmagorisch verhaal als een Intercity op me af. Het pakte mijn lurven en trok me met huid en haar het boek in, dat bleek te gaan over Rowan Kane en Zahra Gulian, respectievelijk baas en werknemer van attractiepark Dreamland. Die twee zien elkaar wel zitten, alleen weten ze het zelf nog niet. Gelukkig hebben we schrijfster Lauren Asher, die zorgt dat ze elkaar in beeld krijgen. En hoe.

Het begint als Zahra Gulian, die een luizig baantje heeft bij Dreamland, na een fles wijn een brutale mail stuurt naar het management van Dreamland. Simpelweg zegt ze dat er van alles mis is, en dat zij het beter kan.

Rowan Kane, baas van Dreamland, leest die mail en vraagt haar om dat plan te komen uitleggen. Dat is het begin van hun kennismaking, die niet erg best verloopt. Zahra is een spontane meid die alles eruit flapt. Terwijl Rowan een emotieloze tiran is die van alles bot afkraakt. Behalve haar plan. Als ze dat in het team heeft gepresenteerd, wrijft Rowan over zijn kin: ‘Het tekenwerk kan beter.’”

Zahra antwoordt: ‘Zoals u wilt, baas.’ Het sarcasme druipt ervan af.

Daarna plagen ze elkaar over en weer, Zahra met kloppend hart, want hij is wel haar hoogste baas. Als zij zegt: ‘Ben jij altijd zo’n eikel?’, gebeurt dit:

“Het ene moment kijkt hij me aan en het volgende drukt hij zijn mond op de mijne.

Wacht even … wat?

Mijn hersenen gaan in overdrive en met gesloten ogen laat ik me door hem verslinden…

Ik laat al mijn remmingen los en beantwoord zijn kus…

Geluidloos worstelen onze tongen met elkaar….

Rowan drukt zijn lichaam tegen het mijne. Een rilling loopt langs mijn ruggengraat als hij zijn erectie tegen me aan duwt. Wat is hij gróót. Dat heb ik ook wel zonder liniaal in de gaten. Ik kreun en hij zuigt het geluid op. Hij stoot harder. Ik voel hem overal.

Dan begint de katheder te rollen en verlies ik mijn evenwicht. Rowan grijpt mijn arm voordat ik op mijn kont val.”

Het is duidelijk welke kant het verhaal op gaat. De twee verliefden stoten elkaar af en trekken elkaar weer aan, draaien om elkaar heen. Ze vallen duidelijk op elkaar, maar zou het verder gaan dan die eerste heftige kus?

Reken maar. De twee seksen er verderop in het boek stevig op los, heftig en gepassioneerd. Zeer expliciet beschreven ook. Je zou kunnen spreken van een romkom voor volwassenen. Daarnaast loopt het verhaal door, we leren meer over de gekwelde Rowan en Zahra-met-het-gouden-hart, en wachten af of het na serieuze schermutselingen toch nog goed komt. Voor een antwoord op die vraag zou ik het boek zeker gaan lezen.

ISBN: 9789021475202

Sterren: ***

Uitgeverij: www.lovebooks.nl

Ook verschenen op Bazarow en TikTok

Constanze Guhr – Magische metamorfosen

Insecten zijn niet eng

Soms zijn insecten lastig. Ze kriebelen en zoemen irritant om je hoofd. Toch zijn het fraaie wezentjes, als je ze goed bekijkt.

Dit boek helpt met die acceptatie door een heldere uitleg gecombineerd met mooie prenten. Hier zie je hoe insecten uit hun eitje kruipen, een larve worden en daarna in een echt insect veranderen. Ze maken een magische metamorfose door, een gedaanteverwisseling. Het boek is vertaald uit het Duits en heet daar ‘Die unglaubliche Verwandlung’, een beetje Kafkaësk, maar daar gaat het hier niet om.

Dagpauwoog en Vliegend Hert-larven

Wel om mooi beeld en strakke tekst, die samen de geboorte van deze diertjes visualiseren. We zien welke soorten op deze manier ontpoppen: de rups van de kleine vos, de Citroenvlinder, de Dagpauwoog, maar ook Libelle-, muggen- en Vliegen Hert-larven.

Heldere tekeningen bij de goed leesbare tekst zorgen voor de visuele herkenning. Je moet zeker de werkelijk prachtig getekende Aardhommel bekijken. Dat is de zoemende bij die soms rondom geopende bloemen zweeft, zoekend naar stuifmeel.

Voor de jonge onderzoeker is dit een mooie zoektocht naar kleuren en vormen in de insectenwereld. Met een beetje geluk leert het bladerende kind dat insecten niet eng zijn, maar juist ingenieus zo zijn ontworpen dat ze de natuur – en ons – een handje helpen.

ISBN: 9789493301658

Sterren: ***

Uitgeverij: Samsara 

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow 

Stephen King – Holly

De lange weg naar een chocoladetaart

Onverwacht is het niet, die 521 bladzijden. Wel nog iets meer dan we dachten, maar niet zeuren want we hebben weer een nieuwe King in handen. Deuren dicht, ramen verduisterd, mobieltjes op stil en de goeie ouwe leunstoel onder de staande lamp. Lezen maar.

Het verhaal speelt zich af in het Covid-tijdperk. Dat begrensde, dreigende bestaan wordt door de ervaren verteller handig gebruikt voor het creëren van een begrensde, dreigende omgeving.

Ook bekend: de oude bard rolt de geschiedenis in babystapjes, langzaaaaam, uit. Dat maakt lezers ongeduldig, misschien zo ongeduldig dat ze stukjes overslaan. Of erger: het boek gedesillusioneerd dichtklappen. Daarom gebruikt de slimme vos een truc. Al in het begin van het verhaal geeft hij een gedetailleerd beeld van een figuurlijke chocoladetaart, een hele lekkere chocoladetaart.

Vervolgens gaat hij in enorm slingerende omwegen uitleggen hoe de cacaobonen worden geplukt, gedroogd, geprepareerd, verscheept, gebrand, gemalen, bij de chocolatier in zijn couverture belanden en worden gebruikt als hoofdbestanddeel van een chocoladetaart, die bij de chocospeciaalzaak in de vitrine staat. Te koop. Om op te eten. Dan zijn we op viervijfde van het boek en kauwen ongeduldig nog maar een plak 70 % pure chocolade weg om wakker te blijven, want wanneer? WANNEER komt de clou??

Op dat punt dus, op viervijfde van deze enorme stapel papier, dit betonblok van een boek, precies daar komt de ontknoping. Dat is spannend, inderdaad, en de lezer is er inmiddels zo aan toe dat hij niet meer kan stoppen met lezen. De finish komt eraan, de eindstreep, de catharsis, de climax – geef het een naam. Maar sta er niet te lang bij stil want we willen WETEN HOE HET AFLOOPT!!

Het valt u wellicht op, beste lezer, dat de opbouw van deze recensie enige gelijkenis vertoont met de spanningsboog die King hanteert. Het hoogtepunt zo lang uitstellen werkt een versterking van de spanning in de hand, maar kan ook enig ongeduld oproepen. Het is de kunst om die zaken in evenwicht te houden. King slaagt daar in dit boek redelijk in, al teistert de periode tussen aanzet en climax hier maximaal het geduld.

Ook mooi, als hij dat zo bedoelde, is dat King de langzaam oplopende gestoordheid van de hoofdpersonen ook in zijn intermezzo zo langdradig mogelijk voortzet. Ik schat dat één kwart van het verhaal de inleiding is. Daarna komt twee kwart rustig vaarwater, niks aan de hand, het verhaal kabbelt door zonder ups of downs. Pas in het vierde kwart voert King de snelheid op, en komen we tot de harde kern. Een marteling in een marteling, zogezegd.

Maar wat ís het verhaal? Geef ons wat informatie, langdradige recensent die je bent. Ha, die vraag had ik verwacht, na dezelfde procedure van een voorproefje geven, om de hete brij zigzaggen, en nu terzake komen te hebben toegepast. Sorry Kingfans en sorry toetsenbord.

De chocoladetaart plot: twee professoren zijn de kwade geniussen. Pensionado’s allebei, wonen ze in een prachtig groot huis met een kelder. Die laatste drie woorden zijn belangrijk. De twee professoren uit de hel hebben hun persoonlijke, bizarre hobby. Zoals altijd wordt die hobby door King op z’n best neergezet. Huiveringwekkend goed krijg je te zien hoe het is als je in de klauwen verzeilt raakt van de niet zo onschuldige ouwetjes. Puur kwaad, zoals het hoort.

De tegenhanger daarvan, Holly Gibney, is de good girl die op zoek gaat naar de kwaadaardige geheimen van de oude professoren. We kennen haar nog uit ‘Mr. Mercedes’ en ‘De buitenstaander’ – ze is nu privédetective. Het kost haar veel bladzijden en moeite om op het goede spoor te komen. Maar dan komt ze dichtbij – te dichtbij. In dat zinderende eindspel toont King zich nog altijd de meester van de suspense.

-Een paar algemene observaties nog: King is nu 76 jaar oud, dat begint door te schemeren in zijn tekst. Er duiken een beetje zeurderige/recalcitrante opmerkingen op, zoals verwijzingen naar vroeger, toen de wereld een stuk minder politiek correct was. En je de dingen nog gewoon bij hun naam kon noemen zonder gecanceld te worden.

-In diezelfde sfeer wordt spottend gehint naar ‘woke’ denkbeelden.

-Sommige karakters maken met kennelijk plezier foute opmerkingen als op blz 142: ‘Zwarten en kontneukers’

-Jongeren zijn whizzkids en verslaafd aan hun mobiel: ““Fantastisch!’ roept Em uit. ‘Je bent een genie!’ Intussen denkt ze: alsof elke tiener dat niet zou kunnen, tussen een paar spelletjes Call of Duty en foto’s van zijn penis naar zijn vriendinnetje whatsappen door.”

Vooruit dan maar.

ISBN: 9789022599839

Sterren: ***

Uitgeverij: Boekerij

Ook verschenen op Bazarow en Tiktok

Michael van Leeuwen – Ken uw recht

Autoriteitsfobie of verborgen waarheid?

‘Ken uw recht’ is een onmiskenbare titel. Hij hint naar het vermoeden dat veel mensen hun recht nog niet kennen, of in elk geval worden bemoeilijkt in het verkrijgen daarvan. Maar wat is dan je ‘recht’ als burger? En waar gaat het mis?

Op die vragen geeft Michael van Leeuwen antwoord. In een duizelingwekkende opeenvolging van feiten en voorbeelden laat hij zien hoe u en ik een veel sterkere positie in kunnen nemen als het gaat om juridische zaken. Volgens hem worden wij burgers zonder dat we het weten misleid. Verderop staat informatie over hemzelf: “Van Leeuwen is rechtsfilosoof en op het gebied van wetenschap en rechtsaangelegenheden autodidact. Hij is een veelgevraagde, geliefde en succesvolle spreker die veel mensen bewust heeft gemaakt van hun recht. Vanwege zijn diepgaande kennis heeft hij de bijnaam ‘maestro’ gekregen.” I

Definitie van het begrip ‘burger’
Van Leeuwen legt uit dat het schrijven van dit boek door hem, misschien te maken heeft met vrijheid die al van jongs af aan zo diep in hem verankerd ligt: “Een mens kan zich alleen ontwikkelen wanneer je vrij bent en niemand je zijn wil oplegt.” Woorden die al snel concreter worden bij zijn definitie van het begrip ‘burger’, die “binnen kringen van de autonomiebeweging, nationaal en internationaal, is gekoppeld aan een schepping van de staat, en niet aan een vrije mens, die ze omschrijven als een mens van vlees en bloed.” Dit is overigens een eenzijdige opvatting van vrijheid. De Britse liberaal filosoof Isaia Berlin onderscheidde twee soorten vrijheid: negatieve vrijheid: geen dwang, en positieve vrijheid: zorgen dat mensen toegang hebben tot bijv. onderwijs om vrij te kunnen zijn. Van Leeuwen heeft het alleen over de negatieve vrijheid: zie https://www.filosofie.nl/filosofen/isaiah-berlin/

Enkele alinea’s later komt de schrijver bij de kern:

Onthoud goed het verschil!
Ik ben = je voornaam.
Je achternaam ben je niet, die staat voor je persoon, dat papieren bedenksel. Alleen een MENS kan keuzen maken en dus beslissingen nemen, een papieren fictie, dus een PERSOON, kan dat niet.”

Het heeft allemaal te maken met Napoleon, die de bevolking dwong achternamen te kiezen.

Dan volgt een betoog over dat specifieke juridische verschil tussen voor- en achternaam:

“Wanneer bijvoorbeeld een rechter of overheidsdienaar aan je vraagt: “Bent u mijnheer of mevrouw Visser?” en je antwoordt met ‘ja’, dan heb je daarmee aangegeven akkoord te gaan met die persoon te zijn, waardoor automatisch ook alle wetgeving die over personen gaan op jou van toepassing is…”

Alles ademt verzet
De toon is gezet: alles in dit boek ademt verzet. Verzet tegen bemoeienis van derden, deurwaarders, politieagenten, rechters, grote (energie)maatschappijen en vooral tegen de Staat. Want in de ogen van Michael van Leeuwen maakt de Staat zich schuldig aan veel onrechtmatigheden. De burger is slechts een speelbal van hogere machten, en het wordt hoog tijd om daartegen in verweer te komen.

Of hij gelijk heeft of niet, kunnen en willen we hier nadrukkelijk niet beoordelen. Feit is dat er inmiddels behoorlijk wat zich ‘autonoom’ noemende mensen rondlopen. De consequenties zijn te zien in vaak door henzelf met de mobiel gemaakte filmpjes: mensen krijgen een deurwaarder aan de deur omdat ze niet betaald hebben voor een bekeuring. Of de rekening van de energieleverancier te hoog vinden en maar een gedeelte daarvan betalen. Maar autonomie betekent niet dat je ongehinderd je gang kunt gaan. Autonomie volgens bijvoorbeeld NRC journalist Joep Dohmen is dat je in staat bent om afgewogen keuzes te maken, waarbij je niet alleen uitgaat van jezelf maar ook van anderen.

Dat de manier van redeneren die van Leeuwen noemt, serieuze risico’s met zich meebrengt (afgesloten worden van gas en licht, een rap oplopende boete) is de keerzijde van de medaille. Het lijkt dat het boek die gevolgen wat lichtvaardig inschat, ondanks de vele disclaimers die erin staan. Hoe dan ook is dit onderwerp actueel en verdient daardoor gedegen onderzoek.

Voor het eerst verschenen op Bazarow. 

ISBN: 9789076277844

Sterren: ***

Uitgeverij: BF Uitgeverij

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

Reynier Molenaar & Agnes Loonstra – De keuken van Moesje Mengelmoesje

Ambitieus verhaal wringt met niveau doelgroep

Als we dit prentenboek openen, plonzen we in een complete keuken. Twee bladzijden breed zien we kastjes, een oven, koelkast en een keukentrapje met poes. Leuke, vriendelijke tekeningen van Agnes Loonstra. Visueel een prima begin, de bijbehorende tekst is op rijm:

“Dit is de keuken van Moesje Mengelmoesje

Moesje houdt van koken

Vandaag kookt ze ‘soepele groentesoep’!

Heeft zij het niet goed voor elkaar?

Wat veel keukenspullen hè?”

Mm, beetje ingewikkelde taal voor “Voorlezen vanaf 4 jaar, zelf lezen vanaf 6 jaar” Maar verder een vrolijke boel. Waar gaat dat heen?

Niet verder dan de keuken, merken we bij doorbladeren. De structuur van het boek blijft onveranderd. Een nieuwe pagina, een nieuw rijmpje, keukenspullen, volgende bladzijde. Wat is dat toch met al die lepels, messen, mokken en spatels?

Op de achterflap van het boek staat een stukje over ‘Eenheid in verscheidenheid’, maar ook dat geeft niet voldoende uitleg over de diepere laag en is bovendien voor jonge kinderen te abstract. De toegankelijkheid van een prentenboek moet zo laag mogelijk zijn.

Gelukkig valt een folder tussen de bladzijden uit. De auteur vertelt daarin:

“Deze nieuwe tijd van en polarisatie, intolerantie en controverse verlangt aandacht voor saamhorigheid. Saamhorigheid kan niet los gezien worden van zowel inclusie als diversiteit…Een individu komt naar mijn mening pas (volledig) tot zijn recht in de groep. Dat vereist dat kinderen ‘gezien’ moeten worden en dat ze samen moeten leren werken ondanks verschillen in achtergrond en ontwikkeling, uiterlijk en gender, enzovoort. De keuken, met al die verschillende keukenspulletjes, staat in het boek symbool voor ‘de maatschappij’. Het vrolijke keukengerei, de karakters in deze mini-maatschappij uit het boek, vullen elkaar aan…”

Dus zo zit de vork in de steel, om in de geest van het boek te blijven. Met de kennis uit de folder zijn de aangekaarte problemen (polarisatie, inclusie etc.) te herkennen. Maar er is wel uitleg nodig, voor de eerste keer meebladeren met je kids.

Het bovenstaande klinkt misschien negatief. Dat is niet mijn intentie: ik hoop opbouwende kritiek te geven. Het prentenboek is op zich vrolijk, kleurrijk en afwisselend, aansprekend voor de jongste lezertjes. En de intentie is oké. Maar als de tekeningen zonder goede tekst het verhaal niet vertellen, schiet de boodschap over zijn doelgroep heen. Tip voor ouders die dit boek aanschaffen: vergeet de uitleg niet.

ISBN: 9789082851595

Sterren: **

Uitgeverij: Blop

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow 

Geert Kimpen – Maria Magdalena

Nieuwe wijn in oude zakken

De tagline van dit boek is stoer: “Maria Magdalena. Haar verhaal dat 2000 jaar lang verzwegen werd.” Zo’n boude boodschap vraagt om een goed verhaal en belangrijker nog, gedegen onderbouwing.

Dus moet de auteur op zoek naar de verloren tijd, naar het verhaal over het heel lang geleden geleefde leven van Maria. Maar probleempje: welk verhaal is het juiste? Er is veel geschreven over Maria; duizenden boeken en geschriften zijn uitgegeven met evenzovele wild uiteenlopende levensgeschiedenissen.

Kimpen kiest ervoor om Maria’s geschiedenis langs esoterische/erotische weg te duiden. Zoals we weten is Maria onlosmakelijk verbonden met Jezus, die rond het begin van de jaartelling over onze stoffige aarde wandelde. In die tijd kwam niet alleen het christendom op, maar waren ook esoterische ‘geloven’ actief, waaruit de toenmalige bevolking naar hartenlust een keuze kon maken.

Prima dus, die esoterische duiding. Maar zoals vaker bij deze schrijver buitelen diverse oncontroleerbare theorieën en verhalen over elkaar. En in dit specifieke verhaal kruidt hij het met steeds meer seksuele elementen, geholpen door de ‘scherpe visioenen van zijn vrouw Michelle Shanti’

Zo staat Maria op en gegeven moment in het water van de Fontein der Verliefden met een leerling en geeft haar de vijfvoudige kus:

“Ik kus je knieën die zullen buigen voor het altaar van alles wat groter is dan jijzelf. Ik kus je vulva, omdat daar je wijsheid opgeslagen ligt en het de heilige tempois is van je vrouwelijkheid. Ik kus je hart, zodat het altijd open staat om je te verbinden met alles wat je omringt…”

En:

“Ik huil om wat de seksualiteit in deze tijd is geworden. Ik huil om de vergeten kennis. Om het verloren potentieel. Ik huil om de duisternis waarin de seksualiteit gehuld is, terwijl ze bedoeld is om licht te geven.

Seksualiteit is wat de mens van de rest van de schepping onderscheidt. Het is ons grootste geschenk en gift. Het is onze motor tot transformatie. Tot ontwikkeling, tot het worden van een beter mens. En vooral tot het creëren van een onsterfelijk lichtlichaam…”

Wel een originele invalshoek. Maria is vanwege haar (vrouwelijke) seksualiteit in staat een hogere, welhaast heilige ‘verbinding’ te maken tussen het menselijke en het goddelijke. Een bovennatuurlijke kracht die in de tijd dat dit alles speelde, wellicht voor anderen zo gevaarlijk was dat invloedrijke personen haar naam zo veel mogelijk uit de geschriften wilden wissen.

Het is een interessante maar oncontroleerbare theorie. Veel elementen herkennen we van andere geschriften, overleveringen, apocriefe verhalen, maar deze wending voegt weer een nieuwe titel toe aan de Marialegenden-stapel.

ISBN: 9789493280649

Sterren: **

Uitgeverij: London Books

Ook verschenen op Bazarow