Wim van de Laar – Bronnen van Yoga

Nauwelijks in woorden te vangen

De kristalheldere titel laat niets aan duidelijkheid te wensen over. We gaan iets lezen over de bronnen van Yoga, en wel aan de hand van de drie daarover handelende bronnen uit de oudheid. Dat zijn de Bhagavad Gità, de Sàmkhya Kàrikà en de Yoga Sùtra (met het commentaar van Vyàsa).

Meteen al drie ingewikkelde termen voor wie dit voor het eerst leest, maar gelukkig is het boek samengesteld door yogaleraar en schrijver/vertaler Wim van de Laar, die de teksten in de bronnen duidt. Dat doet hij buitengewoon grondig en uitgebreid. Zijn inleiding verwijst al direct naar het diepere doel van dit boek en dus de drie teksten:

“Het stormt in onze wereld anno 2024… De hemel is vervuild, de aarde uitgeput en dragende instituten en systemen kraken…. De belangrijkste vraag voor ieder van ons is hoe wij onszelf als individu en als gemeenschap ‘heel’ houden, en hoe wij weer ‘heel’ kunnen worden als we ‘stuk’ zijn.

Het korte antwoord is: terugkeren naar de bronboeken van de mensheid en wat daar geschreven staat toepassen in de huidige tijd.”

Dat klinkt onnoemelijk simpeler dan het is, vooral als we de blik richten op de daadwerkelijke teksten in dit boek, die ‘bronboeken van de mensheid’. De verschillen van mening beginnen al bij het bepalen van de ‘echtheid’ van Yoga. Is dat de Yoga uit het oude India of toch de net iets nieuwere uitvoering? Die twist lijkt sprekend op de manier waarop die andere betwiste bundeling van belangrijke teksten, de bijbel, door verschillende groepen op verschillende manieren uitgelegd wordt.

Om niet te verzanden in detaillistische uitweidingen (die zijn nog meer dan genoeg in het boek zelf te lezen), hier kort de drie stromingen. Alledrie spreken ze over yoga als een bevrijdingsweg. Ze laten je zien wie en wat je werkelijk bent: puur bewustzijn.

Dit is de kern:

“De Bhagavad Gità (Het Lied van de Beminde) wil inzicht geven en legt de nadruk op overgave aan God en handelen.

De Sàmkhya Kàrikà is een meditatieve weg van verstilling en kennis.

De Yoga Sùtra (met het commentaar van Vyàsa) schetst het theoretische kader waarop de twee andere teksten deels gebaseerd zijn.”

Een buitengewoon wijze en rijke verzameling teksten dus, die niet alleen gelezen kunnen worden om de oeroude inzichten tot je te nemen en er je voordeel mee te doen. Ook stuit je op prachtige poëzie, kunstig geformuleerde fabels en verhalen vol wijsheid en inzicht, zelfs in de niet zo vrolijke wereld zoals we die vandaag de dag ondergaan:

Een klein stukje laatste citaat uit De Yoga Sùtra:

“Deel II

Verwerkelijking (Beoefening)

 Sàdhana Pàda

Kryà yoga – de yoga van handelen – bestaat uit innerlijke discipline (tapas). Zelf-studie (svàdhyàya) en toewijding aan Ishvara (ìshvara–pranidhãna).

Yoga, zoals deze van toepassing is voor iemand met een evenwichtig stabiel denken, is beschreven [in deel 1]. De bedoeling van het nu volgende deel is aangeven hoe ook iemand met een onrustig denken yoga kan verwezenlijken.

Iemand zonder innerlijke discipline (tapas) kan de volmaaktheid van yoga niet bereiken. De onzuiverheid, die zich sinds beginloze tijden uit handelingen (karma), kwellongen (klesha’s) en neigingen (vasana’s) gevormd heeft tot een ingewikkeld web – waarbij het denken verstrikt is geraakt in de veelheid van zintuiglijke objecten – kan niet worden afgezwakt [of vernietigd] zonder innerlijke discipline….”

U merkt het al aan de lengte en soepele buigzaamheid van de teksten: hier moet flink doorgelezen (en -gebeten) worden om tot de kern te komen. Als daar tijd, toewijding en energie voor gevonden kan worden, levert dat een schat aan informatie op die in dit meer dan volledige boek samengebracht is. Voor iedereen die zich echt in Yoga wil verdiepen.

—

ISBN: 9789493301863

Sterren: ****

Uitgeverij: Samsara Books

Ook verschenen op Bazarow