Auke Hulst – Tandenjager

Fantasmagorische mensstudie

Soldaat Vos Jacobsz zoekt tanden. Goeie tanden van dode mensen. Die laatsten zijn niet moeilijk te vinden: we bevinden ons in de tijd van Napoleon waarin aan oorlog geen gebrek is. Vos sleept zich voort over het slagveld waarin nog kortgeleden strijd werd gevoerd. Het restant van zijn eenheid dwaalt ergens over de bloeddoordrenkte bodem, verslagen. Dat zal hem niet gebeuren. Hij maakt gebruik van de chaos, de dozijnen gewonden, doden die op de akkers liggen:

“Hij herkent geen van hen, of wacht… daar, in de berm, die korporaal… Een voltreffer heeft de kaakpartij gehalveerd… Hij hurkt en schuift zijn hand onder wat resteert van ’s mans onderkaak… Hij tilt het hoofd een stukje van de grond, draait het een kwartslag. Witte ogen in een geschroeid mombakkes dat nog lichtjes rookt. Hij kokhalst, slikt iets weg… Hij legt het hoofd te rusten in de modder, luistert naar de keelklanken die uit de benen kamer opwellen. Gegrom als van een man op het privaat. Hij brengt zijn oor tot vlakbij de gapende opening, voelt de gore adem op zijn huid. ‘Wat wil je?’ vraagt hij. Meer keelklanken. ‘Ik weet het,’ fluistert hij. Ik wil het ook.’ … Hij heft zich op zijn benen, monstert de omgeving, laadt zijn musket. De ogen van de korporaal sperren zich wijder open, de keelklanken nemen toe in volume, hhhh hhhh hhhh. Hij legt aan, maar de tijd is hem te vlug af. het lichaam van de korporaal verslapt al.”

Auke Hulst

Hier worden geen doekjes om de zaken gewonden. Auke Hulst zet alles hyperrealistisch neer. Het boek is een gory fest van gebroken botten, net niet stervende maar al naar bederf stinkende slachtoffers, meedogenloos geweld en uiteindelijk – misschien wel de ultieme boodschap van het verhaal – eigenbelang gepaard aan meedogenloosheid.

Dat alles subliem verwoord en buitengewoon levendig. Als je houdt van meanderende zinnen met bijna vergeten woorden en uitdrukkingen, is dit je boek. En seks, niet te vergeten, bovenmatig genuttigd, later in het verhaal ook door onze hoofdpersoon. Maar dat komt pas als hij zijn tandenmanie heeft uitgeleefd en zichzelf een meer dan blinkend schoon wit assertief potent geil gebit heeft aangemeten. Met de tanden van anderen. Door die upgrade en zijn eigen brandende ambitie worstelt hij zich de hogere kringen in. Maar daar blijken de zeden niet minder verdorven als in zijn eigen oude milieu. Zoals bij een mademoiselle:

“Ze vraagt hem zich uit te kleden en zich in een bepaalde pose neer te vleien op het tapijt. Ze loopt om hem heen, kijkt eens uit deze hoek, dan uit die. Het is niet koud in het atelier en toch ligt hij te rillen. Hij voelt zich prooi.

‘As-tu-froid?

‘Een beetje.’

‘Vind je dit ongemakkelijk?’

‘Een beetje.’

‘Mannen schilderen voortdurend hun vrouw.’

‘Dat is logisch, zegt hij, het vrouwenlichaam is kunst, het mannenlichaam een stomp voorwerp.’

‘Mais non. Zie hoe mooi het licht je uittekent. Hoe lief je petit soldat ligt te dutten in je schoot. Als een diertje.’… Ze verplaatst de passpiegel, kleedt zich uit, pakt een schetsblok en gaat ruggelings naast hem liggen. Ze dirigeert hem: hoofd daar, lippen op haar bijoux, een hand op haar borst, de andere hand op haar kin, twee vingers in haar mond. Ze kijkt opzij in de spiegel en schetst wat ze ziet. Hij begint haar te likken, maar ze zegt: ‘Nu niet. Concentreer je.’

Hij kijkt over haar dijbeen en vangt in de spiegel haar leugenachtige oog. ‘Ik hou van u,’ zegt hij…

‘Je sais.’

‘Maar echt.’

‘Ik ook van jou. Niet bewegen. Dit is exact hoe het moet zijn.’

Wanneer ze teruglopen is zijn verwarring compleet. Hij wil bij haar zijn maar hij wil ook hard wegrennen, een frictie die hij oplost door in een opwelling door zijn knieën te gaan en haar ten huwelijk te vragen.

Ze kijkt hem verbijsterd aan. ‘Wat doe je? Ik heb je al eens gezegd: neen. Nooit.’

—

Meer, heel veel meer valt te vertellen over deze tour de force, maar dat doen we niet. Ervaar het zelf en duik in de zoete, wrange, fraaie en soms kotsmisselijke wereld van de Tandenjager.

Uitgeverij ambo/anthos

ISBN: 9789026355776 

Sterren: *****