Lieke Marsman – Op een andere planeet kunnen ze me redden

Met de dood op je hielen

Meteen maar geen doekjes erom: Lieke Marsman leeft in reservetijd. In het voorwoord beschrijft ze hoe ze wordt gediagnosticeerd met kraakbeenkanker die bestreden werd maar later terugkwam, gevolgd door een nieuwe operatie. Uitzaaiingen in de longen doemden op, er kwamen operaties, bestralingen, chemotherapie en uiteindelijk een gesprek met haar hoofdbehandelaar over haar palliatieve traject. Het advies werd dat ze er goed over moest nadenken of ze überhaupt nog wel behandelingen wilde ondergaan.

Lieke Marsman

Weinig rooskleurige vooruitzichten dus, maar onverveerd neemt Marsman de handschoen op en vecht zich door de aandoeningen, behandelingen en bestralingen heen. Zo ontstaat dit boek met essays en dagboekfragmenten over de dood en het leven. Ze komt uit op het idee dat doodgaan met hoop, nog altijd beter is dan hopeloos doorleven.

“En op momenten dat alles hier en nu toch onverhoopt hopeloos blijkt te zijn mag ik daarom graag denken: Op een andere planeet kunnen ze me redden.”

Pluspunt voor de lezer: ondanks (of beter: doordat) ze al die tegenslag met haar eigen lijf meemaakt, komt ze op het zuiver formuleren van haar gedachten. En haar dagelijkse leven dat vanzelfsprekend beperkingen kent. Behalve in haar hoofd, dat ongeremd in de rondte blijft fantaseren en formuleren:

“Heb ik misschien een bekering doorgemaakt? De drie kenmerken van de geloofstoestand durf ik vol overtuiging af te vinken, alleen had ik me een bekering altijd zo anders voorgesteld. Ik dacht altijd dat het zo zou gaan: een Jehova’s getuige of andere fanaticus spreekt je aan onderweg naar de supermarkt, en hoewel je zelf niet weet waarom, laat je ditmaal opeens alles uit je handen vallen om je bij de betreffende beweging aan te sluiten. Het is de reden dat ik doorgaans met een boog om dit soort mensen heen loop, bang om vroeg of laat een sekte in gerommeld te worden. Of zo: je loopt op vakantie een alleraardigst kapelletje in, niemand te bekennen, je steekt een kaarsje aan, en dan roept Christus vanaf zijn kruis je naam. Of je valt snikkend op de grond tijdens een uitvoering van Bachs Hohe Messe. Of je raakt aan de drank, aan lagerwal, en een aardige vrouw van het Leger des Heils lapt je weer op. Ja, dan moet je wel.”

Duidelijk: Marsman draagt haar lot moedig. Zo pent ze filosoferend, brieven aan vrienden/vriendinnen schrijvend, grappend, spottend, sarcastisch, opgewekt/lethargisch, onderzoekend, formulerend en maatschappijkritisch haar meningen neer. En haar stemmingen, want ook die wijzigen synchroon aan het opspelen van de ziekte, of niet. Vergeet ook de forse doses galgenhumor niet want ook daar weet de schrijver mee om te gaan.

www.liekemarsman.nl

Een weerbarstige werkelijkheid omgezet in een hoopvolle, niet bijster realistische levensdrang. Die omschrijving komt het dichtst bij deze moedige opstand tegen de dood, tegen beter weten in.

—

Sterren: ****

ISBN: 9789493256989

Uitgeverij Pluim