Naomi Klein – No Logo

Multinational galore 

Naomi Klein schreef dit boek in 1999, grofweg 25 jaar geleden. Het is één grote waarschuwing tegen de opkomst (en het roofdierinstinct) van de multinationals. Haar alarmerende signalering werd bewaarheid. Na dat jaar werd de wereld teruggebracht tot globale netwerken/bedrijven die onaantastbaar handel konden drijven voor de winsten van de aandeelhouders. 

Anno nu zien we hoe multinationals verder zijn uitgezaaid en nog altijd groeien als kool, andere bedrijven overnemen/van de kaart vagen, en mikken op vette winsten. Winsten met de aandeelhouder als lachende derde. De afstand tussen het bedrijf en de aandeelhouders is steeds hechter geworden en tegelijkertijd ondoorzichtiger. De ideale anonieme aandeelhouder eist tegenwoordig zijn/haar winstpercentage op en verdwijnt weer in het duister van de anonimiteit.

Naomi Klein (https://en.wikipedia.org/wiki/Naomi_Klein) voorspelde griezelig goed die toekomst. Ja, multinationale bedrijven beheersen de wereld en ja, hun web van logo’s is alomtegenwoordig.

No Logo is een dikzak – ruim 600 bladzijden. Maar het bevat geen bladzijde teveel; de boodschap is nog onverminderd actueel. Actueler zelfs nu ook milieu, uitbuiting van minderheden en uitputting van grondstoffen een doorslaande rol gaan spelen. Eigenlijk zou Klein een No Logo 2.0 moeten maken: een soort actuele versie. Maar ook zonder dat kunnen we aanvoelen hoe het gaat met de wereld en de bedrijven die hun verantwoordelijkheid niet nemen.

De talloze voorbeelden en cases in het boek laten zich niet in één recensie vatten. Maar als je wat tijd stuk te slaan hebt (een vakantie wellicht) en je wilt verdiepen in de finesses van het kapitalisme, dan is dit een prima startpunt.  

Een gulden citaat (met inhoud die gemeengoed is geworden) om mee af te sluiten:

“De vermerking van de universiteiten 

Terwijl de merken langzamerhand verandering brengen in het studentenleven, komt er een ander soort overname op gang op het niveau van het universitaire onderzoek. Overal ter wereld stellen universiteiten hun onderzoeksfaciliteiten en hun niet in geld uit te drukken academische geloofwaardigheid ter beschikking aan de merken, die ermee kunnen doen wat ze willen.

En in het hedendaagse nog lang geen ‘No Logo’ Amerika, merkt Naomi Klein op, worden onderzoeksovereenkomsten van universiteiten met bedrijven voor van alles gebruikt: voor het ontwerpen van nieuwe Nike-skates, voor de ontwikkeling van efficiëntere methoden van oliewinning voor Shell, voor de beoordeling van de stabiliteit van de Aziatische markt voor Disney, voor de toetsing van de vraag naar grotere bandbreedte voor Bell of voor het meten van de voordelen van een medicijn met een merknaam in vergelijking met een merkloos medicijn, om maar een paar voorbeelden te noemen…”

—

ISBN: 9789025316945

Sterren: ****

Uitgeverij: Athenaeum 

Ook verschenen op Bazarow